Bazen bir konuyu çalışırken, o an direkt konu ile ilgisi olmayan fakat mealini hatalı bulduğum yerler tespit ediyorum. Bu tespit notlarımı kısa kısa sizlerle paylaşacağım.
“Kabul” Kuran’da önemli bir kavramdır. Kıble kelimesi de buradan gelir. Öğrendim ki kabulünüz ne ise devamı kabulünüzden (minkabliküm) ilerliyor; o şekilde anlıyorsunuz. Sandığınız şeyler üzerine anlam inşa etmek yerine, hepsini geçici olarak da olsa unutup, Kuran ne diyor diye yoğunlaşmak gerekiyor.
51:12 Yes-elûne eyyâne yevmu-ddîn(i)
Bu ayeti büyük çoğunluk “yargı günü-ceza günü” diye çevirmiş. Çünkü kabulleri, ayetin öldükten sonrayı anlattığı fikri. Belirttiğim gibi, kabulünüz ne ise gerisi öyle gelir. Oysa burada yazan kavram “din günü”. Yani “sorumluluk/yükümlülük” günü.
Ayette “din günü“ yazıyorsa bu din günüdür. Kuran’da zaten olan “ceza” kelimesi ile anlamak doğru değildir.
Ayetteki “soruyorlar” ifadesine odaklanalım, bunu kim soruyor? Soranlar bunlar:
51:11 Ki onlar, ‘bilgisizliğin kuşatması’ içinde habersizdirler. (meali incelemedim doğru kabul ediyorum )
Nasıl böyle bir soru sorabilirler diyeceklere Kuran’ın anlatım tarzı hakkında fikir edinmeniz için şu yazıyı tavsiye ederim.
51:13 O gün onlar ateşte yakılırlar.
Meallerin çoğu böyle. Ve tamamen yorumsal ve hatalı. Doğrusu:
51:13 Yevme hum ‘alâ-nnâri yuftenûn(e)
O gün onlar ateşte (nar) FİTNELENECEKLER.
Bu ayet bir cehennem sahnesi değildir; şimdiki zamanı anlatmaktadır. Ayetin metninde geçen koskoca fitne kelimesine yanmak anlamı vermişler. Muhtemelen şöyle düşünmüşler: “Fitne altını cürufundan ayırmak için ateşe atmaksa, burada nar(ateş) kelimesi geçiyorsa, bu fitne de burada yanmak anlamındadır. Zaten cehennemden bahsediyor. Oldu da bitti. ”
İşte öyle değil. Fitne kelimesini gördü iseniz, orada duracaksınız. Yorum yapmayacaksınız.
51:14 ‘Tadın fitnenizi. Bu, sizin pek acele isteyip durduğunuz şeydir.’ (Ali Bulaç Meali, doğru çevirmiş)
Çünkü fitne kavramını Kuran’dan çalışanlar bilirler ki, fitne, iyiden kötüyü, kötüden iyiyi ayırma işidir. Eğer söz konusu öldükten sonra yapılan kötülüklerin cezası olarak yanmak olsaydı burada fitne kelimesi kullanılmazdı.
Tabi bu ayetleri önüyle sonuyla okuyup uzun uzun analiz etmek, dersler çıkarmak, yaşadığımız hayatta neler konusunda bizi uyarıyor bulup tespit etmek gerek.