Dualarım neden kabul olmuyor?
-Yazı dizisidir- BİRİNCİ YAZI: Sorular Bazı ayetlerde dua edilince Allah’ın karşılık vereceği yazıyor. Ben yıllardır dua ediyorum, hiç bir duam kabul olmadı. Allah neden benim dualarımı kabul etmiyor? Tamam, namaz kılmıyorum, kapalı değilim, Kuran okumasını biliyordum, ilgilenmediğim için unuttum... Benim gibileri çok ama adamlar zengin, mutlu huzurlular. Hatta çoğu zengin…
Kuran eskilerin masalları değildir!
İnanılır ki "Adem" peygamberin Habil ve Kabil isimli iki oğlu varmış, Allah'a bir kurban sunmuşlar, Allah Habil'inkini kabul etmiş, bunu kıskanan Kabil, diğerini öldürmüş; bu yeryüzünün ilk işlenen cinayetiymiş, Kabil kardeşinin cesetini ne yapacağını bilememiş, Allah bir karga göndermiş, yeri eşeleyen kargayı gören Kabil bundan ders çıkarıp kardeşini gömmüş... Hatta…
Kuran okumak insana ne kazandırır?
2013 yılına kadar Kuran’ı özel gün ve gecelerde “sevap” kazanmak için bilmediğim bir dilde (Arapça) ve harfleri bu lisana uygun olarak çıkarma (tecvit/mahreç) gayretini elden bırakmadan nağmeli bir ezgiyle okudum. 2013 yılına kadar tırnak içerisinde dini bilgilerimin (neden tırnak içerisinde diye bir vurgu yaptığımı birazdan açıklayacağım) Kuran ile bir alakası…
Kuran’da geçen “salat” kavramı | Bakara Suresi 110. Ayet
Bu yazıda Kurandaki “salat” kavramını incelemeye devam ediyorum. İnceleme sonuçlarını toplu olarak LİNK’ten takip edebilirsiniz. “akimus-salat” ifadesinin geçtiği her yerde bir ya da birkaç önceki ve sonraki ayetlerde muhakkak “kitap” tan, kitabı okumaktan, onu çalışmaktan, anlayıp gereklerini yerine getirmekten bahsedildiğini önceki yazılarda gördük. 2:110 ayetinde de bağlama bakmadan…
Namazsız Müslüman olunur mu?
Kuranda geçen “salat” kavramını araştırmaya devam ediyorum. Kuranda geçen tüm “salat” ve diğer ilgili kavramlara yer verdiğim genel tabloyu görmek için lütfen LİNKE tıklayınız. Bu yazıda Abdülaziz Bayındır’ın “Namazsız Müslüman olunur mu?” başlıklı bir videosunda gördüğüm ve 30. Surenin 30 ve 31. ayetlerini örnek göstererek “namaz kılmayanlar şirke çok yakın…
Sizden ücret istemeyenlere uyun ne demek?
Kuranda geçen "salat" sözcüğünün anlamına ilişkin bulgularımı paylaştığım yazılarıma devam ediyorum. Bu yazıda Ankebut suresinin 45. ayetini inceleyeceğim. İçerisinde salat sözcüğü geçen diğer ayetlerle ilgili inceleme notlarımı toplu bir şekilde "salat inceleme tablosu"nda bulabilirsiniz. Bu yazıda "salatı ikame etmek" buyruğunu "namazı dosdoğru kılmak" olarak çevirince ve anlayınca bazı olguların havada…
Maun Suresi Tefsiri (yeni köye eskiyi hatırlatan reformist bir tefsir denemesi)
AÇIKLAMA Maun suresi 7 ayetten oluşan kısa bir suredir. Fakat ne var ki bu yedi ayetten oluşan kısa sureyi geleneksel tefsirler ikiye böler. Maun suresinin iki ayrı grup insandan bahsettiğini söylerler. Surenin ilk 3 ayetinin dini yalanlayan kafirlerden, geri kalan 4 ayetinin de namaz kılarken gösteriş yapan münafıklardan bahsettiğini söylerler.…
Cuma namazı kadınlara farz değil mi?
Ayet: Ey inananlar, cuma (toplantı) günü namaza çağrıldığınızda ALLAH'ı anmak için acele edin ve alışverişi bırakın. Bilseniz, bu sizin için daha iyidir. Soru: Ayet "ey inananlar" diyorsa bu hem erkeği hem de kadını kapsar. Neden sadece erkeklere farz denilmiş? Bu soruya cevap aramadan önce, bu ve benzeri soruları araştıranlara benim…
Kuran’ı nasıl anlarız?
Bu yazıda iki işi birlikte yapmaya giriştim. Birincisi "Kuranı nasıl anlarım" sorusunu soranlara tecrübelerim ışığında yardımcı olmak. İkincisi Kuranda "salat" kavramının hangi anlamda kullanıldığını araştırmaya devam etmek. Çünkü aslında bu iki konu birbirinden uzak konular değil; tersine yakın ve ilişkili konular. Müzemmil Suresi'nin son ayetinin Kuranı anlamak konusunda bizlere önemli…
Salat ne anlama geliyor?
Allah'ın mesajında "salat" kelimesinin hangi anlamda/anlamlarda kullanıldığını anlama çalışmama devam ediyorum. Bu yazı, 7:170 ayetinin açıklamasıdır. İçerisinde "SLV" kökü geçen tüm ayetleri "salat inceleme tablosu" sayfasından takip edebilirsiniz. Şimdi size bir cümle: Coğrafya kitabınıza bağlı kalın ve ............. Böylelikle ben öğretmeniz olarak çabalarınızı zayi etmem... Bu cümlede boşluğa hangisi…
Kuranı nasıl anlayacağım?
"Çeviri okuyarak kuran anlaşılabilir mi?" "Meallerden Kuranı anlayabilir miyiz?" "Hangi meali okuyayım?" "Hangi tefsiri okuyayım?" Bu sorular sıklıkla duyduğumuz sorular. Fakat bu soruların sistematik bir problemi var. Bu soruları soranların çoğu "Kuranı anlamak" ifadesini doğru anlamlandırdığı varsayımı ile hareket ediyor. Bu yazıda Kuranı nasıl anlamalıyım sorusunu soran birisine çok yardımcı…
Peygambersiz İslam Projesi
Yusuf Kaplan 20 Kasım 2017, Pazartesi günü yeni şafakta "Önümüzü açacak bir eğitim sistemi önerisi" başlıklı bir yazısı yayımlanmış. Yazısına şöyle başlıyor Kaplan: "Bugüne kadar -son iki asırdır- İslâm’a bile hep Batılı kavramlarla ve bakış açılarıyla baktık. Bir arpa boyu yol alamadık, kaçınılmaz olarak.Oysa ulaşmamız gereken nokta şu olmalı: İnsanlığın…
Rüku ne demek?
Maide 55’de “rüku” eyleminin SALAT’ın içerisinde bir eylem olmadığına dair ipucu elde ediyoruz: Ama öncesinde bu ayetin çevirisindeki farklılıklara bir bakalım: ……….namazlarını kılan zekatlarını veren ve rükû eden müminlerdir. ……….. olanlardır ki namaza devam ederler ve rükû’ halinde zekât verirler ……….. Allah’a tam boyun eğerek namazlarını hakkıyla ifa…
Miras ayetleri ile ilgili bir yazı
Ben henüz "Kuranda miras" konusunu çalışmadım. Çünkü hem önceliklerim arasında değil, hem anlayabilecek yeterli konsantrasyona sahip değilim. Şu an için hayatımda bir miras taksimi durumu söz konusu değil. Yaşayamadığım ayetleri iyi anlayamayacağımı düşünüyorum. Örneğin, Bakara suresinin 282. ayeti'ni bir arkadaşımdan borç isteyeceğim zaman çok daha iyi anladım. Ancak, "Misafir yazılar"…
Maide suresi 58. ayet : Çağırmak mı çağrılmak mı?
Maide 57-58 : Ey güvenenler! Sizden önce kendilerine Kitap verilenlerden dininizi alay ve oyun konusu edinenleri ve gerçeğin üstünü örtenleri dost edinmeyin. Allah’tan korkun; eğer müminler iseniz. Zira, SALAT için çağrı yaptığınızda onu küçümserler ve alaya alırlar– bu durum, sırf akıllarını kullanmamalarındandır. 57. ayet şu şekilde: İnananlar, sizden önceki…
Evleri namazı kılınacak yerler yapmak mı evleri kıble edinmek mi?
Mirasyediliği bırakıp kendi değerlerimizi elde etmeye çalışmalıyız yani Kuran'ın bize söylediğini anlamaya çalışma eylemine girişmeliyiz. Bun yaparken eskilerden elbette ki yararlanacağız, onların çabalarına vurdumduymazlık yapmanın anlamı yok. .Ancak eskiler tamamen hatalı da olabilir, kısmen de... Bir zamanlar "balgam söktürür" diye tütün/sigara içiminin olumlandığını unutmayınız. Birazdan inceleyeceğim ayet sanırım SALAT nedir…
Alak Suresi ve Namaz
Öncelikle Süleyman Ateş'in web sitesinden alıntıladığım bir yazıyı paylaşmak istiyorum: """Namaz ne zaman farz oldu? ....... Müslümanlıktan önce de Araplar düzenli olmasa da namaz kılarlardı. Peygamberimiz de kılardı. Hira Mağarasında ibadete çekilişi bunu göstermiyor mu? Namaz vardı, Hz. Muhammed'den önceki peygamberlere de namaz emredilmişti. Hz. İbrahim Allah'a şöyle dua…
İbadet ne demektir?
ibadet: (Dil Derneği sözlüğü) 1. Kulluk görevi, bağlılık. 2. Tanrı buyruklarını yerine getirme, Tanrı’ya yönelen saygı davranışı, tapınma. 3. Ayin, °kült. Türkçede ibadet, çoğul eki alan bir sözcüktür. Gelenekçi okulun din eğitimini almış bulunan amcalarımız, teyzelerimiz “ibadetlerimiz” der dururlar. Hiç kuşku yok, bu sözcük Türkçede kulluk anlamında değil ayin, tören…
Salat nedir? | 2:83
Lütfen ayetleri okuyunuz. Sürekli KİTAP vurgusu yapıldığına dikkat ediniz. 75.Şimdi (ey müminler!) onların size inanacaklarını mı umuyorsunuz? Oysa ki, onlardan bir zümre, Allah'ın kelâmını işitirler de iyice anladıktan sonra, bile bile onu tahrif ederlerdi. 76.(Münafıklar) inananlarla karşılaştıklarında «İman ettik» derler. Birbirleriyle başbaşa kaldıkları vakit ise: Allah'ın size açtıklarını (Tevrat'taki bilgileri),…
Salat Nedir 2 – Bakara 43-45
“SALAT” kelimesine bir ön anlam yüklemeden, Kuran’ın bu kelimeyi hangi anlamda kullanmış olabileceğini araştırma çalışmamıza devam ediyoruz. Bakara Suresi 43. ve 45. ayetlerde “SALAT” kelimesi geçmektedir. Ayetleri “bağlam” içerisinde okuyalım: (Görselde paylaşmış olduğum çeviride ufak düzeltmeler yaparak VE PARANTEZLERLE YORUMLARIMI YAZARAK ayetleri tekrar aktarıyorum.) Ey İsrailoğulları! Size lütfettiğim nimetimi…
Salat nedir? -Giriş-
Daha önce hiç bir geleneksel anlayıştan etkilenmemiş ve bunlardan haberi dahi olmayan birisi “Yalnızca Kuran’a güvenerek” Kitab'ı incelemeye ve Kitap ne derse onu yapmaya karar vermiş olsa; -Mevcut “namaz” ritüelini bulabilir mi? Burada hemen bir açıklama yapmayı gerekli görüyorum. Araştırdığım konu Kuranda geçen "SALAT" kavramının ne olduğu. Kuran'da "namaz" diye…
2013-2016 yazıları e-kitap
2013-2016 tarihlerini kapsayan dönemde yazmış olduğum yazıları toplulaştırarak bir doküman haline getirdim. Birbirinin devamı olan konuları arka arkaya koyarak konu bütünlüğünü sağlamaya çalıştım. Aşağıdaki linkten indirebilirsiniz. bir yolculugun oykusu e-kitap
Müslümanlık testi
1- Dolmuşçu “çökün” dediği zaman çöker misiniz? 2-Çocuğunuzu devlet okuluna yazdırmak için istenen kayıt parasını direnmeden ödediniz mi? 3. Diyelim ki çocuğunuz KPSS’yi kazandı ama “bir tanıdık” bulup torpil yaptırmadan mülakatları geçemiyor. Tanıdık bulur musunuz? 4. “Böyle gelmiş böyle gider, ben mi düzelteceğim” sözlerini sık kullanır mısınız? 5. Eleştirmekten, eylemlerini,…
Çok etkili bir dua
Şimdi aşağıdaki iki şıklı soruya samimiyetle cevap veriniz. Diyelim ki size 1.000.000.000 TL vereceğimi vaat ettim. Tek şartım var: Size bir roman vereceğim ve bir hafta da süre. Eğer bir hafta sonunda roman hakkında soracağım 3 soruyu doğru bilirseniz para sizin! Ne yaparsınız? a) Her gece 3000 defa "İsm-i azam…
Ankebut Suresi Tefsiri ( Güncel yorum)
Not: İlgili yazı 114 Forum sitesinden alıntıdır. LİNK Bu sure baştan sona uygarlığın çöküşünden, dünyayı saran piramit yapılı bir saadet zinciri olan batı uygarlığından söz ediyor. Örümcek ağını kendine sürekli yeni üyeler bağlayarak genişleyen ideolojik ve politik komplolara benzetiyorum. Örneğin Türk çiftçisi uzun süre bankacılıktan ve krediden uzak kalmışken son…
Adetliyken neler yapılmaz?
Sayın okuyucu: Bu yazı bir "ilmihal bilgisi" yazısı değildir. Eğer "dinen adetli iken nelerin yapılması caizdir, neler değildir?" gibi bir soruyu yazmanız sonucu arama motorları sizi bu sayfaya yönlendirdi ise, bunu bir şans bilip sizlerden ricam yazıyı sabırla okuyup 5 dakika "düşünme molası" vermeniz. "Ne saçmalıyor bu yazının sahibi" diyerek…
İbrahim’in kuş mucizesi: Hayattan Ayetler
2:260 Hani İbrahim, “Ey Rabbim! Ölüye nasıl hayat verdiğini bana göster!” demişti. O da, “Yoksa GÜVENMİYOR MUSUN?” diye sormuştu. [İbrahim] cevap vermişti: “Hayır, ama kalbim tamamen mutmain olsun.” “Öyleyse” demişti Allah, “Dört kuş al ve onlara sana itaat etmeyi öğret; sonra onları (etrafındaki) her tepeye ayrı ayrı sal; sonra da…
Kadınları dövün diye bilinen ayete farklı bir yaklaşım: Nisa 34
Bu yazıda, Nisa Suresi 34. ayeti daha önce kuvvetle muhtemel hiç rastlamadığınız bir yaklaşım getirmeye çalışacağım. Öncelikle belirteyim ki her yazımda olduğu gibi bu yazı da eleştiriye açıktır hatta diğerlerinden daha fazla açıktır. Bunun sebebi, Arapça bilmeyen fakat Arapçasından okumasını bilen birisi olarak ileri derecede Arapça uzmanlık gerektiren bir konuda…
Hadisler ve ayet ile ilgili bir video
"Hadisler dinin kaynağı mıdır?" sorusu üzerine çalışanlar için güzel tartışmalar içeren faydalı bir video. Vakit ayırıp izlemenizi tavsiye ederim. https://www.youtube.com/watch?v=4jyvuxieoEs
Yüzlerinde secde izi ne demek?
“Muhammed Allah'ın elçisidir. Onun yanında bulunanlar da kâfirlere karşı çetin, kendi aralarında merhametlidirler. Onları rükûa varırken secde ederken görürsün. Allah'tan lütuf ve rıza isterler. Yüzlerinde secdelerin izinden nişanları vardır. Bu, onların Tevrat'taki vasıflarıdır. İncil'deki vasıfları da şöyledir: Onlar filizini yarıp çıkarmış, gittikçe onu kuvvetlendirerek kalınlaşmış, gövdesi üzerine dikilmiş bir ekine…
Yusuf Suresinin fazileti
12/1 Elif. Lâm. Râ. Bu (harfler), apaçık kitabın mucizeleridir. 12/2 Akledesiniz diye biz onu arabi bir Kur'an (mükemmel dile sahip)* olarak indirdik. 12/3 Sana bu Kur'an'ı vahyederek kıssaların en güzelini hikaye edeceğiz ve bundan önce sen elbette onu bilmeyenlerdendin. 12/111 Yemin olsun ki, resullerin kıssalarında, aklını ve gönlünü çalıştıranlar için…
Müslüman olmayanlar cennete girecek mi?
Makale için "Selim'e teşekkür ederim. (Kuranincelemesi) Kuran bizim kavramsallaştırdığımız Müslüman, Hristiyan, Budist kategorilerini din olarak anmaz. Kuran'a göre bunlar toplumsal birliktelikler veya kültürlerdir. Bir kaç örnek vereyim: 5:69 Kuşkusuz, inanca çağırılanlardan [amenu olanlardan /inananlardan /güvenenlerden], Yahudiler, Sabiiler ve Nasranilerden, Allah’a ve Sonsuz Yaşam Günü’ne kim inanır ve erdemli edimler yaparsa,…
Beyaz iplik siyah iplik
Her sene “imsak vakti” konusunda bazı tartışmalar çıkıyor. Bazı ilahiyatçılar “fazladan “oruç tuttuğumuzu söylüyor. Ekseri ilahiyatçılar ve hocalar da “haşa, olur mu öyle şey..!” diyerek söze başlıyor… Öte yandan bir imsakiye yarışı da alttan alta yürüyor. “Temkin vakitleri”, “yok sen doğru hesapladın-yok ben doğru hesapladım”lar havada uçuşuyor. Oysa ki, oruca…
Şirk nedir?
Açıklama: Bu yazının amacı bazı insanları “müşrik, kafir vs.” diye bir şeylerle itham etmeye çalışmak değildir. Bu benim haddime düşmez ve meşguliyet alanıma girmez. Kuran’ı herhangi bir çeviriden bir kez baştan sona ilk defa okuyan birisine “aklında en çok ne kaldı, en çok hangi konu tekrar edilmiş?” diye sorsak, kuvvetle…
Kuran nasıl bir kitaptır?
Kuran’ı nasıl okumalı sorusunun birden çok doğru yanıtı olabilir. Bu yanıtlar çoğunlukla öznel olur. Kuran’ın kendisi okuruna onu nasıl okuması gerektiği konusunda buyruklar verir ve öneriler sunar ama kişiye dinini nasıl bulacağı, gerçeğe nasıl ulaşacağı veya nasıl ereceği konusunda kısa bir reçete yazmaz. Kuran’dan çıkarılacak her kısa reçete yetersiz olacaktır.…
7 Uyurların Sırrı
"İnsanların kimi: “Onlar, üç kişi idi, dördüncüleri de köpekleri idi. ” diyecekler. Bazıları da: “Beş kişi idiler, altıncıları da köpekleri idi. ” diyecekler. Bunlar, gayb hakkında tahmin yürütmekten ibarettir. Kimileri de: “Onlar yedi kişi olup sekizincileri de köpekleri idi. ” derler. De ki: “Onların sayısını tam tamına Rabbim bilir. ”…
Dil olmadan din olmaz…
Kısa bir yazı olacak... Dininin İslam olduğunu iddia eden ve sorular alıp veya üretip bunları cevaplamak suretiyle okurlarına "faideli" bilgiler vermeyi amaçlayan bir web sitesi bakın "kölelik konusuna" nasıl bir giriş yapmış? El insaf.... Neden ayetin tamamını yazmaktan çekiniyorsunuz? Ve neden ayeti olduğu gibi değil de "yorumlayarak" çeviriyorsunuz. Bir de…
Kuran nasıl anlaşılmalıdır? ; Tin Suresi 4. Ayet örneği (1)
Bu soruya kestirmeden bir cevap verebilirim: “Hakkını vererek!” Peki, nedir hakkını vermek? 4:82 Kuran'ı incelemiyorlar mı? ALLAH'tan başkasının olsaydı onda birçok çelişki bulacaklardı.(kullanılan kelime: tedebbür; derinlemesine incelemek) 10:39 Hayır, onlar bilgisini kavramadan ve asıl anlamına ulaşmadan onu yalanladılar. Kendilerinden öncekiler de böyle yalanladı. Zalimlerin sonuna dikkatle bak. 15:75 Şüphesiz, bütün…
Kuran Üzerinde Çalışma Yapmak İsteyenlere
Bu yazıda sizlere yeni yayına başlayan bir sitenin tanıtımını yapmak istiyorum. Site adı: kurancalis.com Sitenin vadettiği imkanlardan bir tanesi özellikle benim çok dikkatimi çekti ve büyük bir ihtiyacımı karşılayacak gibi gözüküyor: Malumunuz Kuran ile ilgili yazılımlarda arama yaparken, diyelim "iman" kelimesini arayacağız, yazılım bize doğal olarak içerisinde bu kelimenin geçtiği…
O’nun delillerinden: “Erkek ve Kadın”
30:21 = Kendileriyle rahatlayıp huzur bulasınız diye sizin için türünüzden eşler yaratması ve aranıza dostluk sevgisi ve merhamet koyması O'nun ayetlerindendir. Düşünen bir toplum için bunda işaretler vardır. Kur'an'da ne zaman "delil, işaret" vurgusunu görsem, orada konuya ilişkin bir derinleşme ihtiyacının olduğunu düşünürüm. Yazının başında paylaştığım ayet de bu tür…
Nisa Suresi 43. Ayet, Sarhoşluk ve Nesh
Alıntıdır: "İmam Kurtubi hazretleri bu bahiste şöyle der; “Neshi delilleriyle birlikte bilmeye her ilim adamı mecburdur. Neshi yalnız beyinsiz ve cahiller reddeder. Kur’an’da ki hüküm ayetlerinden her hangi bir hükmün alınması ve helal ve haramın bilinmesi ancak neshi bilmek ile mümkündür. Bunu bilmeyenler, İslam âlimlerinin ittifakı ile neshin Kur’an’da var…
Kuran’da sema kavramı
Şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki, Kurandaki kelimeler arasında bariz bir ilişkiler ağı var. Bu ağ yapısı özellikle bazı konular için uzun ve dikkatli bir çalışma gerektiriyor. Bu yüzden pek çok çalışmam henüz nihayete ermemiş durumda. Bundan böyle, uzun sürecek konuların başlangıç bulgularını "ayet ve notlar" kategorisi altında paylaşmak istiyorum. Kuran'da geçen "sema"…
Kur’an başka bir dile tercüme edilemez mi?
Bir metnin başka dilde bir metne çevrilebilmesi için çeviren kişinin iki dile de tam hakim olması gerekmektedir. Bu durumun zorluğu da bir dilden diğer bir dile herhangi bir metnin tam olarak çevrilmesini adeta imkânsızlaştırır. Ve metnin türü değiştikçe bu zorluk da artar. Mesela başka bir dile çevirmemiz gereken metin düzyazı…
Kuranda kadınları dövün mü yazıyor?
Kuran ayetlerini anlamak için; Ayetlerin Yaratıcı’nın sözleri olduğuna güvenin-bilgin-imanın-eminliğin “tam” olacak. Eğer bu noktada şüphelerin varsa, önce bu şüphelerinin üzerine yoğunlaşmalısın. Yaratıcı’nın sözlerinde çelişki yoktur. Ayetleri Kuranın bütünlüğü içerisinde anlamalısın. Yan kaynaklar (rivayetler, söylenceler, kemikleşmiş kanılar,çağın dayatmaları vb.) kullanarak ayetleri anlama yoluna gidersen çelişkiler ile muhakkak karşılaşacaksın. Yaratıcı mesaj’ını “sana”…
Kuran çoğunlukla erkeklere mi hitap ediyor?
Kuran'da hitap erkeğe ve/veya kadına ise bu ayetlerde özellikle belirtiliyor. Bunun haricindeki "sadece erkeklere hitap" imiş gibi durumlar Arapça'nın özelliğinden kaynaklanıyor. Fakat benim gibi şüpheci biri iseniz şu soruyu sorabilirsiniz. Gramer kuralları da zamanla değişim gösterebilir. Şimdi nereden bileceğiz karşımızdaki bir durumu kurtarmak için yorum mu yapıyor yoksa gerçeği mi…
İbrahim Peygamber ateşe mi atıldı? (I)
"Biz de şöyle dedik: "Ey ateş, İbrahim'e bir serinlik ol, bir selam ol!" "Bütün hazırlıklar bitince halk, ateşin başına toplandı. İbrâhîm -aleyhisselâm- elleri kelepçeli ve ayakları prangalı bir şekilde oraya getirildi. Ancak o büyük peygamber “Halîl” olduğu için çok zor bir durumda olmasına rağmen büyük bir teslîmiyet ve tevekkül içinde…
Hadisler vahiy midir?
Kuran dışında peygamberimize vahiy gelmiş midir? Neden olmasın? Allah nebisine büyük bir görev yüklemiş ve zaman zaman onu desteklemiş, yönlendirmiş olabilir. Bu konuda Kuranda işaretler var. Doğrusunu Allah bilir. Fakat bu Kuranda hiç yer almayan haram ve helallerin de peygamberimiz tarafından bildirilen vahiyler olduğuna yeterli bir delil midir? Bir tarafta…
Vurun boyunlarının üstüne…
Ah ki ah diyorum.... Fazla laf kalabalığı yapmadan doğrudan bulgularıma geçiyorum: Söz konusu ayet Enfal Suresi 12. ayet... Okuyalım: Hani Rabbin meleklere vahyediyordu ki: «Şüphesiz Ben sizinle beraberim. Haydin, imân edenleri tesbit edin, kâfir olanların yüreklerine elbette korku düşüreceğim. Hemen boyunlarının üstüne vurun ve onların bütün parmaklarına vurun...» (Ömer Nasuhi…
Kuranda geçen beyan kelimesi
CEVAP: Evet, yukarıdaki iddia doğrultusunda ayette geçen “İnsanlara açıkla” buyurmasını anlamaya çalışıyorum. Anlamak istediğim için herhalde bu satırların sahibine göre “sapkın” olmaktan kurtulurum. Öncelikle sizinle ilgili yazının linkini paylaşmak istiyorum: LİNK İnsanları kolaylıkla “dinden çıkmış” ilan eden bu yazının sahibinin“insanlara açıkla” ifadesini enine boyuna incelemeden hemen kendisine delil olarak gördüğü…
“Hadis inkarcılarına nasıl cevap veririz” yazısı üzerine bir kaç söz
Bir internet sitesinde aşağıdaki yazıya rastladım. Yazıdaki her hususa cevap vermeyeceğim; sadece konu üzerine düşünmek isteyenlere yardımcı olması amacı ile bazı kilit noktalar için saptamalarda bulunacağım. Okuyacağınız yazıda siyah olarak renklendirilmiş ifadeler bana aittir. Kırmızı renktekiler ilgili siteden alıntıdır. Hadis İnkarcılarına Nasıl Cevap Veririz? [Öncelikle “hadis inkarcısı” kavramı üzerine düşünelim. Acaba cevap…
Allah kullarına neden azap eder?
[caption id="attachment_686" align="aligncenter" width="720"] Andrei Tarkovski - Stalker filminden bir sahne[/caption] Bu soruyu bir çok kişi sormuş olabilir. Hatta Kuran'da cehennem tasvirlerini okuyunca bu soru akıllarına gelmiş olabilir. Benim geldi. Fakat zannımca burada biz bir şeyi atlıyoruz. "Cennet", "Cehennem" gibi kavramlar aslında birer tasvir (betimleme) Örneğin, cennet kelimesi Arapça'da "bahçe" anlamına…
Alak Suresi ayet 9-10 hakkında Muhammed Esed’in dipnotu
"Ayet" kategorisi altında zaman zaman kendim hiç yorum katmadan meallerin dipnotlarını paylaşmak istiyorum... Alak Suresi Ayet 9-10: Era-eyte-lleżî yenhâ HİÇ düşündün mü şu engellemeye kalkışanı ‘Abden iżâ sallâ Namaz kılarken bir kulu? Muhammed Esed çevirisi dipnot: Lafzen, “[Allah'ın] bir kulunu namaz kıldığı zaman yasaklayanı”: müminleri ibadetten fiilen engelleme teşebbüsüne işaret. Bu…
Yusuf Kaplan’ın “Geliyorum diyen felâket: ‘Kur’ân İslâm’ı’ söylemi” yazısına bir cevap
Yusuf Kaplan, 9 Kasım 2014 tarihinde Yeni Şafak Gazetesindeki köşesinde "Kur"ân İslâm’ı" Tehlikesi” başlıklı bir yazı yayımladı ve hemen bir sonraki gün yazının devamını getirdi: “Geliyorum diyen felâket: 'Kur'ân İslâm'ı' söylemi” Bu yazıya cevap verme ihtiyacı duymamın nedeni, Yusuf Kaplan’ı bu yazıyı okuyana kadar entelektüel bir kişilik olarak biliyor ve…
Kurandaki kıssaları anlamak için bir metodoloji çalışması: Yusuf Kıssası Örneği
“12:111 = Şüphesiz onların kıssalarında akıl sahipleri için ibret vardır. (Bu Kur'an) uyduralacak bir söz değildir. Ancak kendinden öncekilerin doğrulayıcısı, her şeyin açıklaması ve iman eden topluluk için bir hidayet ve rahmettir.” Kuran’da pek çok kıssa geçiyor ve bu kıssların düşünenler için ibretler (dersler) taşıdığı vurgulanıyor. Düşünmeye tam bu noktadan…
Gusül ile ilgili vesveseden nasıl kurtulunur?
Önce size bir alıntı yapacağım. Sonra vesveseye cevap vereceğim: Alıntı: (daha&helliip;)
Tevbe Suresi 1. ayet ilgili bir cevaba cevap
Öncelikle soruyu ve cevabı olduğu gibi paylaşıyorum: Ahzab suresi 36. ayetinden peygamberimizin de hüküm verebileceğini anlıyorsak, aynı mantıkla Tevbe suresi 1. ayeti nasıl açıklayabiliriz? (daha&helliip;)
Kur’an ve kölelik meselesi
Küçükken oynan bir oyun vardır. Birisi gelir ve size cevabı hep “beyaz” olan sorular sorar ve sorularına çok hızlı cevap vermenizi ister. Oyunun bir kuralı vardır; düşünerek cevap vermek yasaktır: Sorular ardı ardına gelir: "Tuz ne renk", "şeker ne renk", doktorun gömleği ne renk"… Burada amaç zihninizi “beyaz” rengine odaklamaktır.…
What is the source of Islam?
7:172/173: And [mention] when your Lord took from the children of Adam - from their loins - their descendants and made them testify of themselves, [saying to them], "Am I not your Lord?" They said, "Yes, we have testified." [This] - lest you should say on the day of Resurrection, "Indeed,…
Kadının ziyneti neresi?
Önce ayetleri orjinal metnin Latin harflerle transkripti ile veriyorum dikkatle okuyalım..(Diyanet Çevirisi) Gerekli yerleri işaretledim: Nur 31: Vekul lilmu/minâti yaġdudne min ebsârihinne veyahfazne furûcehunne velâ yubdîne zînetehunne illâ mâzahera minhâ(s) velyadribne biḣumurihinne ‘alâ cuyûbihin(ne)(s) velâ yubdîne zînetehunne illâ libu’ûletihinne ev âbâ-ihinne ev âbâ-i bu’ûletihinne ev ebnâ-ihinne ev ebnâ-i bu’ûletihinne ev iḣvânihinne ev…
Peygambere itaat nedir?
Aslında yazının başlığını bilerek hatalı koydum. Amacım bir konuya dikkat çekmektir. Çünkü önce iki kavrama açıklık getirmek gerekmektedir. Resul ve Nebi kavramı. Çünkü Kuran’da bu iki kavram ayrı ayrı kullanılmıştır ve farklı fonksiyonlar ifa etmektedir. Allah öylesine kelime kullanmaz! (daha&helliip;)
Kuran’da “yarılmak” kavramı üzerine bir başlangıç
Kısa bir yazı olacak. Sadece bir bulgu... Türkçe (veya herhangi başka bir dilde) yapılmış olan çevirileri okurken dikkatli olmak gerekiyor çünkü çoğunlukla o dile bir kelime ile aktarılan ifade aslında başka başka kelimeler olabiliyor. Peki acaba aşağıda renklendirerek gösterdiğim kullanımlar bize neyi işaret ediyor? Özellikle, 77/9 ile 82/1 devamındaki ayetleri…
Kuran üzerine düşünmek nasıl olmalı?
Yazıma İslami konulardaki sorulara cevap veren bir siteden alıntıladığım bir soru ve soruya verilen cevap ile başlamak istiyorum. Daha sonra neden böyle bir alıntıyla başladığımı açıklayacağım. (daha&helliip;)
Kuran’da beyin kelimesi geçmez mi?
İddia şu : Hac 46: (Sana karşı çıkanlar) hiç yeryüzünde dolaşmadılar mı? Zira dolaşsalardı elbette düşünecek kalpleri ve işitecek kulakları olurdu. Ama gerçek şu ki, gözler kör olmaz; lakin göğüsler içindeki kalpler kör olur. "Kuran’da kalp kelimesi düşünme organı olarak vurgulanmıştır. Çünkü eski insanlar “beyin” denilen organın işlevlerini bilmiyorlardı. Bu yüzden düşünme…
Zor bir soru: Araf 35
Hiç sözü uzatmadan adım adım gidelim: Sorum şu: "Adem oğullarına hitap ile başlayan ilgili üç ayette ( 26-27 ve 31. ayetlerde) hitap ayetin ilk indiği an'dan itibaren kıyamete kadar tüm insanlığa değil midir? Peki ya yine aynı hitap ile başlayan 35. ayet? Araf 26: Ey âdemoğulları! Şu bir gerçek…
Kuran’da kadının şahitliği konusu
Yazının sonunda 14.09.2016 tarihli bir ekleme notu bulunmaktadır. Önemli: Bu yazının asıl amacı şahitlik konusunda bu ayete dayanılarak oluşturulmuş “şahitlikte 2 kadın ancak 1 erkek yerine geçer” anlayışının asla olmadığını göstermektir. Bu ayetteki meselenin çarpıtılarak tüm şahitlik meselelerine yaygınlaştırıldığını anlatmaya çalışmaktır. Kuranın hiç bir yerinde kadın ile erkeğin şahitliklerinin farklı oranlarda…
Kuran meallerindeki parantezler : Duha Suresi örneği
Zaman zaman yardımcı olmakla birlikte meallerdeki parantezlerin çoğu zaman anlamı daralttığını ve/veya yönlendirdiğini düşünmekteyim. Bu konuya ilişkin Duha Sure'sini örnek vermek istiyorum: Parantezli versiyon: 1. Yemîn olsun duhâ'ya (kuşluk vaktine)! 2. Ve sükûna erdiği zaman, geceye! 3. (Habîbim, yâ Muhammed! Vahiy bir müddet gecikmekle) Rabbin seni ne terk etti, ne de (sana) darıldı! 4. Gerçekten sonraki (âhiret)…
Müslüman bir ülkede doğmayanların suçu ne?
Öncelikle internette bir forum sitesinde karşılaştığım bir yazıyı buraya aktarayım: "..............hristiyan ve yahudilerin suçu nedir Allaha şükür biz müslüman bir ülkede müslüman bir ailede doğduk ki şanslıyız ama ingilterede bir hristiyan aile de doğan bir çocuk nasıl islamı seçsinki ? biz nasıl hak din islam diye kabul edip inanıyorsak onlarda…
Nisa Suresi 82. Ayet
Kuran'ı incelemiyorlar mı? ALLAH'tan başkasının olsaydı onda bir çok çelişki bulacaklardı.
Yusuf Peygamber’in yanlış yorumlanan kıssası : Yusuf’un güzelliği
Bu yazıda Yusuf Suresinde 31. ayetinin "yanlış yorumlanması" ile ayetin asıl anlattığından uzaklaşıldığı konusundaki bulgumu paylaşacağım. (daha&helliip;)
Kuran’da tecavüz (ırza geçme) cezası yok mu?
İnternette gezinirken bazı sitelerde (forum, sözlük,blok vb.) “Kur’an’da tecavüze ilişkin bir ayet yok!” gibi bir eleştiriye rastladım ve devamında tabi bir açık bulmuş olmanın sevinciyle alaycı ve eleştirel yorumlar… Bu yazıda konuya ilişkin bir cevap yazmaktan çok, cevap verenlerin yaklaşımına bir reaksiyon olarak bulgularımı paylaşmak istedim. Yazının sonunda yaklaşımıma ilişkin…
Bir çeviri problemi : Hac 15 ve Maide 33
Bu soruya cevap arayabilmek için öncelikle Kur'an çevirilerinde çelişkili anlamlandırmalar var mıdır, yok mudur, bir araştırmacı olarak bu konudaki çarpıcı bir bulgumu paylaşmak istiyorum. Ondan sonra esas değinmek istediğim konu hakkındaki bulgumu paylaşacağım.: Kur'anda yazan "el ve ayakların çaprazlama kesilmesi" ifadesi.Ancak bu yazıda, şimdiye kadar izlediğim metodolojiden biraz sapacağım; çünkü…
Taha Suresi 114 ve dinin kaynağı konusunda bir soru
Konuyu hemen kestirmeden söyleyeyim; "yalnızca Kur'an" meselesi veya bir başka ifadeyle "hadislerin dinin kaynağı olup olmadığı" meselesi. Bu konuda oldukça çok yazı,makale,görüş okudum. Bu yazıda bu konudaki tartışmaları ve verilen cevapları tekrar edip yazıyı uzatmak istemiyorum. (Dileyenler Google'a "yalnızca Kuran" yazıp veya "hadisler dinin kaynağı mıdır?" yazıp bu konudaki tartışmaları…
Kuran’da yaratılışa dair önemli bir ipucu mu?
Bir süredir Kur'an'da yer alan "yaratma-yaratmak" olarak çevrilmiş kelimeleri içeren ayetleri okumakla meşgulüm. Ancak sonra başka bir konuyu incelerken içerisinde "yaratmak" kelimesi geçmeyen bir ayet bende yepyeni bir açılım sağladı: Acaba yeryüzünde ilk peygamberden önce insanlar var mıydı? (daha&helliip;)
Kuran’da konuşan kim?
Hicr Suresinin 28-51 arası ayetlerini çevirisinden, ayet numaralarını kaldırarak ve içerisindeki "de ki" ifadelerini de almayarak sunuyorum. Lütfen bir süreliğine sanki ayet okumuyorsunuz da eski bir metnin çözümünü yapıyorsunuz gibi düşünün. Sonunda size iki sorum olacak: (daha&helliip;)
Kur’an insan sözü mü?
Hatta derler ki: Bu sözler, saçmasapan rüyadan ibaret, belki de kendisi uyduruyor bunları, hatta o, bir şair. Değilse neden evvelkilere gönderildiği gibi bize bir mucize gösteremiyor? (Enbiya-5) فِي البَدءِ خَلَقَ اللهُ السَّماواتِ وَالأرْضَ - Başlangıçta Allah göğü ve yeri yarattı (Eski Ahit -Yaratılış -1) O, göklerin ve yerin eşsiz yaratıcısıdır. O'nun…
Siccin nedir : Üzerinde 19 olan ne? (4)
Rakamlanmış kitap olan Kur'an mıdır yoksa Siccin midir? Bunun cevabı konusunda bize Kuran'da aynı harf ve hareke sıralamasıyla 13 defa geçen "Vemâ edrâke..." ifadesi ciddi bulgular veriyor. Siccin'e ilişkin bulgularımı önceki yazılarımda paylaştım. Konuya ilişkin başka bir bulgumu bu dördüncü yazıda paylaşmak istiyorum. (daha&helliip;)
Siccin nedir konusu ve Hakka Suresi (3)
Konu ile ilgili yazılarımın üçüncüsü olan bu yazıda hazırladığım bir tabloyu sunarak başlamak istiyorum: (daha&helliip;)
Siccin ve İlliyîn nedir? (2)
Bir önceki yazının devamı olan bu yazıda, konuya kaldığım yerden devam ediyorum. 83. Sure olan Mutaffifin Suresinde geçen “Kitâbun merkûm(un)” ifadesi Zemahşeri tarafından da (eğer alıntıladığım kaynakta yapılan çeviri doğru ise) "rakamlanmış kitab" olarak anlaşılmış. Fakat devamında rakamlandırılmış olan o kitabın Siccin olduğu sonucuna varılmış. Aynı şekilde Elmalılı tefsirinde de…
Siccin nedir? (1)
Özet: Bu yazı, Kuran'da aynı harf ve hareke dizilimiyle toplam 13 defa geçen "vemâ edrâke” ifadesini "....sana bildiren nedir?" olarak anlamayı tercih ettiğimizde bize ne tür açılımlar sağlayacağına ilişkin bulgularımı paylaştığım yazıların ilkidir. Aslında bu yazının konusu “siccin nedir” değil. Yazım için bu başlıkta karar kılmamın nedeni, benim bu soruyu sormak…
Humur, cilbab, sıyab, ziynet ….
Önemli not: Bu yazı bir sesli düşünmedir. Bir hüküm verme çabası yoktur. Hüküm Allah'ındır. -Yazı biraz uzun olacak, bu yüzden yazıyı 3 bölüme ayırdım ; doğrudan konuya girmek isteyenler bölüm 3'den itibaren okumaya başlayabilirler. - (daha&helliip;)
Kuran’da tesettür ve başörtüsü konusunda bambaşka sorular
Yazıma bir uyarı ile başlamak istiyorum. Bu yazı sadece anlamak amaçlıdır. İslamda örtünme "vardır" veya "yoktur" gibi bir sonuca ulaşmak için yazılmış bir yazı değildir. Mevcut mealler, konu ile ilgli hadisler, din alimlerinin günümüze kadar gelen görüşleri,çeşitli makaleler incelendiğinde özetle ağırlıklı olarak şu sonuçlar karşımıza çıkmaktadır. -Kadının eli ve yüzü…
Ondokuz konusuna giriş
Bu yazının başlığını aynen alıp internette tarama yaparsanız karşınıza konu hakkında detaylı bilgiler veren pek çok site muhakkak çıkacaktır. Bu yüzden benim bu yazıda güttüğüm amaç, sizlere on dokuz sisteminin varlığını ispatlamaya çalışmak ya da yokluğunu savunmak olmayacak. Bu yazıda esas olarak ben , 19'un tüm müslümanlarca incelenmesi gereken bir…
Sadece şarap mı haram?
Ben, Efendimin "Ulaştığı herkesi uyarsın" diye yolladığı kitabını inceleyen ve anlamaya çalışan bir kulum. Benim yorumlarımı enine boyuna sorgulamadan kabul etmek üzere veya "fetva" almak umuduyla bu siteye geldi iseniz sorunuza Kuran'ın verdiği yanıtı değil benim yanıtımı almış olacaksınız. Başkalarından etkilenmek kötü bir şey değildir. Ama bu etkilenme işi teslim…
Kur’an ayeti olmayan vahiyler
Başlık olarak seçtiğim ifade bana ait değil. Ancak nesh gibi, recm gibi bazı meseleler gündeme gelince genellikle böyle ya da benzer bir ifadeyle cevap veriliyor. Bu konulara hiç girmeden önce bir alıntı yapmak istiyorum, sonra da bir soru gündeme getirmek istiyorum : "Peygamberimize (asm) gelen her emir ve yasak Allah'ın…
Kuran’a göre insanın yaratılışı ve Ankebut 20
Kur’an-ı Kerim’de insanın yaratılışına ait bir çok ayet var. Ve bu ayetler çerçevesinde günümüzde savunulan çeşitli görüşler mevcut. Bu görüşlerden belli başlılarını soru haline getirip özetlersek : İlk insan Hz. Adem midir, yoksa Hz. Adem ilk peygamber midir? Hz. Havva Hz. Adem’in kaburga kemiğinden mi yaratılmıştır? Hz. Adem dünyada mı…
Akıl etmek ile ilgili ayetler…
Bakın vatandaşlarımıza dini bilgiler veren bir portal okuyucuları nasıl bir bilgi sunmuş? Sual: Kur’an-ı kerimde, birçok yerde (Akıl etmez misiniz) ifadesi geçmektedir. Bid’at ehli ile felsefeciler, bu âyetleri istismar edip, (Allah akıl edin, düşünün, derken, bizi düşünmekten, akıl etmekten, akılla Kur’anı anlamaktan, dini hükümler çıkarmaktan bizi kimse alıkoyamaz) diyorlar. Bu âyetlerde, akıl edin…
Nur Suresi Ayet 58 ve 59 çerçevesinde İslam’da cariye konusuna devam…
"İşte Allah âyetleri size böyle açıklar" Kuran'ı en iyi yine Kur'an…
Explanation of Surah An-Nisā 4:3
Firstly I want to say that, there is a long Turkish version of this article here if you want to look at and if you know Turkish. And if you fear that you will not deal justly with the orphan girls, then marry those that please you of [other] women, two or…
Kuran çevirileri arasındaki farklılıkları inceleyerek çözüme gitme : Bakara 221 ve cariye meselesi
Önceki yazılarda, Kur'an'da "cariye" diye bir kelimenin kullanılmadığından ancak çevirilerin ezici çoğunluğunda çeşitli ifadelerin hep "cariye" olarak çevrildiğinden bahsetmiştim. Bu ifadelerin başında "ma meleket eymanuhum" ifadesinin geldiğini söylemiştik. Ancak 2/221'de bu ifadeyi göremediğimiz halde karşımıza yine "cariye" kelimesi çıkıyor bir fazlayla artık bir de yanında "köle" kelimesi de var. Aşağıda…
“ma meleket eymanukum” un kapsamı üzerine…
Şu ana kadar ortaya çıkan sonuç; "ma meleket eymanukum" ifadesinin genellikle cariye olarak çevrildiği idi. Bu çevirilerin yanlış olabileceğini ilgili ayetlerle karşılaştırmalı olarak ilgili yazılarda tartışmaya çalıştım. Fakat tabi akla şöyle bir soru da geliyor. "Savaş esiri kadın" olarak algılayabileceğimiz durum hiç olmamış mıdır veya hiç olmayacak mıdır, yani bizim…
vemâ meleket eymânukum…
Türkçe çevirilerde yaklaşık 15 kez geçen "cariye" kelimesinin izini sürmeye devam ediyorum. Bu yazıda Nisa Suresi 36. ayet ve Müminun Suresi 6. ayeti inceleyeceğim. Konuyu Me'aric 30 ile bitireceğiz. Öncelikle 4/36 : NİSA 36. Allah’a ibadet edin ve O’na hiçbir şeyi ortak koşmayın. Ana-babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın komşuya, uzak…
İslam’da yetim kızlar ve cariyeler ile evlilik…
Not: Eylül 2013'te yazılan bu yazıya ilişkin bir güncelleme notu yazının sonundadır. Öncelikle belirteyim, bu blog boyunca sürdürdüğüm tüm tavrı burada da sürdüreceğim ve konu ile ilgili bir hüküm ortaya koyma cür'etinde bulunmayıp, sadece üzerinde hep beraber düşünmemiz için bazı mantıksal çıkarımlarda bulunacağım. Çünkü üzülerek görüyorum ki, bazı koca koca…
Nebi ve Resul Farkı
Ahzab Suresi(33), 40. Ayet aşağıdaki şekillerde çevrilmiş: “Muhammed, sizin erkeklerinizden hiçbirinin babası değildir. Fakat o, Allah'ın Resûlü ve peygamberlerin sonuncusudur. Allah her şeyi hakkıyla bilendir.” (Diyanet Vakfı Çevirisi) “Muhammed, sizden birisinin babası değildir ve fakat Allah'ın resûlüdür ve peygamberlerin sonuncusu ve Allah, her şeyi bilir.” (Abdülbaki Gölpınarlı Çevirisi) Sanırım, Resul…
Al-i İmran Suresi 186. Ayet ve Türkçe bilmenin avantajı
Not : Yazının sonunda 08.08.2015 tarihli bir güncelleme mevcuttur. Önce ayete ilişkin birkaç çeviri örneği vermek ve sonra neden böyle ilginç bir başlık attığımı açıklamak istiyorum: ALİ İMRAN 186. Andolsun ki, mallarınız ve canlarınız konusunda imtihana çekileceksiniz; sizden önce kendilerine kitap verilenlerden ve müşriklerden birçok üzücü sözler işiteceksiniz. Eğer sabreder…
Kur’an Çevirilerinde Cariye
Bir önceki yazımda Kur'anda "cariye" diye bir kelimenin kullanılmadığından bahsetmiştim. Bu yazıda benim bulabildiğim, içerisinde cariye kelimesi geçen çevirileri size sunacağım.Fakat asla unutulmamalıdır ki, çevirmenler başka başka ifadeleri ( genellikle ma meleket eyman ifadesini) hep cariye olarak çevirmişler. Bundan sonraki yazılar ilgili ayetlerin incelenmesinden oluşacaktır. İşte o çeviriler: 2/221 : İman etmedikçe putperest…
Arkeolog olmak sevaptır
"tercihlerim arasına yazmayı düşünüyorum ama herkesden aldığım tek bi cevap var. oda aç kalırsın iş bulamazsın...bilen varsa yardımcı olabilirmi gerçektende öylemi???" "ne yazık kı oyle:(ben okuyamı hep ıstemısımdır ılgımı cekmıstır ama ıs yok:(ama yolunu tutturursan ayda 2 mılyar alırsın oyle alan arkeologlar var ama o kendını gelıstırmekle ılgılı." Yazıma, internette…